Informacje ogólne

Informacje o Dzielnicy XVII na stronach BIP Kraków – KLIKNIJ

Granice dzielnicy:

z DZIELNICĄ XV graniczy na odcinku – na północy, od przecięcia granicy m. Krakowa z rzeką Dłubnią w kierunku południowym wschodnią stroną rzeki Dłubni do skrzyżowania z ul. Gen. Okulickiego,

z DZIELNICĄ XVI graniczy na odcinku – od skrzyżowania rzeki Dłubni z ul. Gen. Okulickiego w kierunku wschodnim północną stroną ul. Gen. Okulickiego do skrzyżowania z ul. Nowolipki, dalej wschodnią stroną ul. Nowolipki do ul. Makuszyńskiego, dalej w kierunku wschodnim, północną stroną ul. Makuszyńskiego do ul. Wańkowicza, dalej na południe, zachodnią stroną ul. Wańkowicza do ul. Kocmyrzowskiej, dalej na południe wschodnią stroną rzeki Dłubni do skrzyżowania z Al. Solidarności,

z DZIELNICĄ XVIII graniczy na odcinku – od skrzyżowania rzeki Dłubni z Al. Solidarności północną stroną Al. Solidarności w kierunku północno – wschodnim do skrzyżowania z ulicą Ujastek, dalej wschodnią stroną ulicy Ujastek w kierunku północnym do skrzyżowania z ul. Mrozową, dalej w kierunku północno – wschodnim, wschodnią stroną ul. Mrozowej do przecięcia z północną granicą Kombinatu im. T. Sendzimira, dalej na wschód, północną granicą Kombinatu im. T. Sendzimira do skrzyżowania z granicą pomiędzy obrębami nr 18 i 23 oraz 19, dalej na północ granicą pomiędzy obrębami nr 18 i 23, dalej obrębami nr 60 i 24 do przecięcia z granicą miasta, – od strony północnej granicę stanowi granica m. Krakowa.

Osiedla i zwyczajowe jednostki urbanistyczne:

Dłubnia
Grębałów
Kantorowice
Krzesławice
Lubocza
Łuczanowice
Osiedle Na Stoku
Osiedle Na Wzgórzach
Wadów
Węgrzynowice
Zesławice

Poznaj historię Dzielnicy XVII – Wzgórza Krzesławickie Na terenie Dzielnicy XVII znajdują się historyczne miejscowości: Zesławice, Kantorowice, Krzesławice, Grębałów, Lubocza, Wadów, Łuczanowice, Węgrzynowice oraz część Ruszczy.

Zesławice wieś po raz pierwszy wzmiankowana w 1348 r. Była własnością zakonu Cystersów w Mogile, a podlegała parafii w Raciborowicach. W XV w. znajdował się młyn nad Dłubnią, a w XVIII w. była karczma i młyn zw. Blechem. W roku 1832 Komisja Włościańska oczynszowała Zesławice wraz z innymi wsiami należącymi do Cystersów. W ramach Twierdzy Kraków w latach 1892-96 na terenie Zesławic wybudowano fort pancerny Dłubnia, którego zadaniem była obrona doliny Dłubni. Miał współpracować z położonym na wschodzie fortem krzesławickim i fortem mistrzejowickim na zachodzie. Dopiero w latach 50-tych na terenie wsi zaczął rozwijać się przemysł. W 1952 r. w Zesławicach powstała cegielnia, której produkty wykorzystywano do budowy kombinatu Huty im. Lenina (obecnie Huta im. T. Sendzimira) i osiedli dzielnicy Nowej Huty.

Zesławice zostały włączone do Krakowa w 1951 r. jako LVI dzielnica katastralna, która stanowiła część dzielnicy administracyjnej Nowa Huta.

Kantorowice wieś po raz pierwszy wzmiankowana w 1288 r., do tego czasu należała do zakonu Bożogrobców w Miechowie i podlegała parafii w Raciborowicach. W roku 1288 r. na mocy ugody zatwierdzonej przez księcia Leszka Czarnego prepozyt klasztoru w Miechowie Piotr przekazał Kantorowice komesowi Krzesławowi w zamian za Krzesławice. W XIV w. Kantorowicach kilkakrotnie zmieniali się właściciele. Na początku wieku przejęła je rodzina Bogoriów, kolejnym właścicielem został Paszek z Barućwierdzy, a w 1395 r. odsprzedał wieś Hanowi z Chełma, którego synowie sprzedali ją zakonowi Cystersów w Mogile. W 1373 r. Elżbieta Łokietkówna przeniosła wieś z prawa polskiego na średzkie. W XV w. na terenie Kantorowic znajdowała się karczma, a w XVIII dwór. W roku 1832 Komisja Włościańska oczynszowała Kantorowice wraz z innymi wsiami należącymi do Cystersów. Dopiero w latach 1985-90 wzniesiono w Kantorowicach kościół św. Stanisława Biskupa Męczennnika (pod kierunkiem inż. Łomnickiego. W ołtarzu głównych znajduje się obraz Apoteoza św. Stanisława (mal. P. Moskal), nad którym umieszczono krucyfiks z XVII w., a w oknie nad wejściem witraż św. Jadwigi.

Kantorowice zostały włączone do Krakowa w 1951 r. jako LVII dzielnica katastralna, która stanowiła część dzielnicy administracyjnej Nowa Huta.

Krzesławice wieś po raz pierwszy wzmiankowana w 1228 r., gdy rycerz Bugiwoy podarował wieś zakonowi Bożogrobców w Miechowie. Na przełomie XIII i XIV w. została oddana w zastaw mieszczanom Jaśkowi i Walterowi, a po buncie wójta Alberta wraz z innymi posiadłościami zbuntowanych mieszczan przejęta przez księcia Władysława Łokietka, który przekazał wieś Bożogrobcom z Miechowa. W roku 1360 Krzesławice zostały oddane w uposażenie szpitala św. Jadwigi na Stradomiu, ale jeszcze w XIV w. powróciła w posiadanie Bożogrobców. W średniowieczu wieś została lokowana na prawie niemieckim. Na obszarze Krzesławic w XV w. znajdował się młyn nad Dłubnią i kraczma, a w 1595 r. kaplica św. Jana Chrzciciela. W 2 poł. XVIII w. wieś należała do Akademii Krakowskiej, a na jej terenie znajdował się dwór, młyn i dwie karczmy. Natomiast w 1788 r. Krzesławice zakupił Hugo Kołłątaj, który utworzył tam kompanię solną, której akcjonariuszami byli m.in. bankier A.P. Potocki, L. Strasser. W kolejnym wieku wieś nabył J.K. Kirchmayer w 1822 roku, a w 1876 r. zakupił wieś J. Matejko, który wyremontował dwór i dobudował pracownię oraz ufundował szkołę. W końcu XIX w. wieś należała do spokrewnionej z J. Matejką rodziny Burzyńskich, a w 1959 r. M. Burzyńska podarowała dwór Towarzystwu Przyjaciół Sztuk Pięknych, gdzie mieści się Muzeum J. Matejki (Oddział Muzeum Narodowego w Krakowie). W ramach Twierdzy Kraków w latach 1881-86 na terenie Krzesławic wybudowano fort artyleryjski Krzesławice na wzgórzach graniczących z Grębałowem. W czasie II wojny światowej w fosach fortu hitlerowcy zamordowali 440 osób, które zostały pochowane w zbiorowych mogiłach, upamiętnionych pomnikiem z 1957 r. (wg proj. W. Cęckiewicza). W latach 1949-54 południowo-wschodnia część Krzesławic znalazła się w obszarze kombinatu metalurgicznego Huty im. Lenina (obecnie Huta im. T. Sendzimira). W latach 60-tych w części północnej, na Wzgórzach Krzesławickich zbudowano osiedle Na Stoku, a w1964 r. na granicy z Grębałowem założono cmentarz. W latach 1983-87 wzniesiono kościół Miłosierdzia Bożego (wg proj. W. Cęckiewicza), w ołtarzu głównym kopia obrazu Jezu Ufam Tobie z Sanktuarium w Łagiewnikach, na ścianach stacje Drogi Krzyżowej z 1999 r. (wyk. S. Rodziński). W 1985 r. na terenie Krzesławic postawiono XVII –wieczny drewniany kościół św. Jana Chrzciciela, który został przeniesiony z Jawornika.

Krzesławice zostały włączone do Krakowa w 1951 r. jako LVIII dzielnica katastralna, która stanowiła część dzielnicy administracyjnej Nowa Huta.

Grębałów wieś po raz pierwszy notowana w XII w. jako własność zakonu Cystersów w Jędrzejowie, od którego w roku 1247 przejęła ją kapituła krakowska. Podlegała parafii w Pleszowie. W XV w. Grebałów został przez króla Kazimierza Jagiellończyka przeniesiony z prawa polskiego na magdeburskie. W tym czasie we wsi znajdował się dwór, folwark oraz karczma, a w XVIII w. dwór i dwie karczmy. W roku 1836 Komisja Włościańska oczynszowała Grębałów. W 1857 r. dwie gminy Grębałów i Lubocza zobowiązały się wspólnie wybudować i urządzić szkołę, którą umiejscowiono na terenie Luboczy. W ramach Twierdzy Kraków na wzgórzach graniczących z Grębałowem w latach 1881-86 wybudowano fort artyleryjski Krzesławice. Natomiast już na terenie Grębałowa powstał w latach 1897-99 fort pancerny Grębałów, zaprojektowany i wybudowany przez Maurycego Brunnera. W roku 1899 uruchomiono linię kolejową Kraków – Kocmyrzów ze stacją w Grębałowie. W 1912 r. powstała we wsi spółka wodna, której celem było osuszenie pól i łąk znajdujących się na granicy Grębałowa i Luboczy. Mieszkańcy Grębałowa ok. 1923 r. wybudowali kapliczkę Matki Boskiej. W latach 1937-48 rodzina krakowskich ogrodników Fregee dzierżawiła majątek kapituły krakowskiej na terenie Grębałowa, który został przejęty przez państwo w 1950 r. W1964 r. na granicy z Krzesławicami założono cmentarz zwany Grębałowskim.

Grębałów został włączony do Krakowa w 1951 r. jako LIX dzielnica katastralna, która stanowiła część dzielnicy administracyjnej Nowa Huta.

Lubocza wieś po raz pierwszy wzmiankowana w 1254 r., do 1945 r. była uposażeniem zakonu Panien Norbertanek ze Zwierzyńca, a w XV-XVII w. istniała tu również własność szlachecka. Wieś podlegała parafii w Pleszowie. W 1276 r. Lubocza została lokowana na prawie magdeburskim. W 2 poł. XVI w. do 1573 r. wieś dzierżawił burmistrz Krakowa E. Czeczotka-Tłokiński. W XVIII w. na terenie Luboczy znajdował się folwark i dwór klasztorny. W 1867 r. założono we wsi szkołę ludową, a w 1880 r. wzniesiono nowy budynek szkolny. Na początku XX w. wybudowano w centrum wsi kaplicę. W latach 50-tych część południowa terenu Luboczy znalazła się w obszarze kombinatu metalurgicznego Huty im. Lenina (obecnie Huta im. T. Sendzimira). Od lat 60-tych na historycznym terenie wsi zaczęła rozwijać się zabudowa podmiejska. W 1985 r. erygowano w Luboczy parafię Najświętszego Serca Pana Jezusa.

Lubocza została włączona do Krakowa w 1951 r. jako LX dzielnica katastralna, która stanowiła część dzielnicy administracyjnej Nowa Huta.

Wadów wieś po raz pierwszy wzmiankowana w 1243 r., stanowiła własność szlachecką i podlegała parafii w Ruszczy. Wieś lokowana w XIV w. na prawie niemieckim. W 1430 r. właściciel wsi Spytek z Melsztyna sprzedał ją wojewodzie krakowskiemu Janowi z Tarnowa. W XV w. we wsi był folwark i dwór, a w XVIII w. obok dworu były też dwie karczmy. Na początku XX w. Wadów przejęła rodzina Badenich, którzy wznieśli nowy dwór z parkiem. W 1953 r. na granicy Wadowa i Ruszczy przeprowadzono linię kolejową Kocmyrzów-Podłęże.

Wadów został włączony do Krakowa w 1951 r. jako LXI dzielnica katastralna, która stanowiła część dzielnicy administracyjnej Nowa Huta.

Łuczanowice wieś po raz pierwszy wzmiankowana w 1381 r., stanowiła własność rycerską Piotra zw. Głazem z Łuczanowic, podlegała parafii w Ruszczy. W roku 1509 właściciel wsi A. Kurozwęcki podarował ja lekarzowi królewskiemu J.F. Patavini. Najprawdopodobniej już w tym czasie w Łuczanowicach znajdował się folwark z dworem. Od końca XVI do poł. XIX w. wieś należała do rodziny Żeleńskich z Żelanki, którzy należeli do braci polskich, a następnie przyjęli wyznanie kalwińskie i gorliwie je propagowali. W Łuczanowicach od roku 1591 odprawiano nabożeństwa kalwińskie. W 1636 r. obok dworu otwarto zbór kalwiński, w 1687 r. zamknięto go, a gminę rozwiązano. Sto lat później M. Żeleński zbudował nowy dwór (zburzony w 1953 r.) oraz założył cmentarz dysydencki z komorą grobową w kopcu, gdzie przeniósł szczątki swoich przodków, zachowane do dziś w otoczeniu nagrobków z XIX w. W XVIII w. we wsi znajdował się browar. Od roku 1858 Łuczanowice należały do hr. Rzewuskiego, następnie do hr. Gaeatano, a w latach 1888-1950 do rodziny Mycielskich. W 1902 r. właściciele wybudowali nowy dwór (wg proj. T. Stryjeńskiego). W roku 1938 A. Mycielski przekazał cmentarz dysydencki gminie ewangelicko-augsburskiej w Krakowie.

Łuczanowice zostały włączone do Krakowa w 1973 roku jako część dzielnicy administracyjnej Nowa Huta.

Węgrzynowice wieś po raz pierwszy wzmiankowana w 1385 r., stanowiła własność szlachecką i podlegała parafii w Górce Kościeleckiej. W roku 1398 właściciel S. Rosołowicz przekazał wieś zakonowi Benedyktynów z Tyńca. W 2 poł. XV w. we wsi znajdował się folwark i karczma, a w 1789 r. na terenie folwarku wzmiankowano dwór. Pod koniec XVIII w. wieś stanowiła własność skarbu Rzeczypospolitej, a następnie od 1790 r. znalazła się w rękach prywatnych właścicieli. W tym okresie rozbudowano zespół dworski i parkowy.

Węgrzynowice zostały włączone do Krakowa w 1986 roku jako część dzielnicy administracyjnej Nowa Huta.

Na terenie Dzielnicy XVII znajduje się mniejsza część północna Ruszczy (głównie pola), większa, południowa na terenie Dzielnicy XVIII.

Dzielnica XVII obejmuje kilka historycznych miejscowości, z których większość włączono do nowo utworzonej w 1951 r. dzielnicy administracyjnej Nowa Huta, powiększonej w 1973 i 1986 r. Na obszarze dzielnicy znalazł się fragment terenu przemysłowego kombinatu metalurgicznego Huty im. Lenina (obecnie T. Sendzimira), Cegielnia Zesławice oraz Zajezdnia Tramwajowa.