Święto Konstytucji 3 Maja jest jednym z najważniejszych świąt państwowych Rzeczypospolitej Polskiej. Obchodzone jest na pamiątkę uchwalenia pierwszej w Europie, a drugiej na świecie ustawy zasadniczej, czyli nadrzędnego aktu prawnego określającego zasady działania państwa oraz prawa i obowiązki obywateli. Tekst Konstytucji nie był obszerny – liczył 11 stron. Dokument ten jest na co dzień przechowywany jest w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie.
„Konstytucja 3 Maja 1791 roku” – obraz Jana Matejki powstawał od stycznia do października 1891. Obraz ma wymiary 247×446 cm. Monumentalny obraz możemy podziwiać na Zamku Królewskim w Warszawie, nosi bogaty przekaz i opowieść historyczną. Dowiadujemy się z niego nie tylko o głównych bohaterach sejmowego uchwalenia Konstytucji, ale również o ponadczasowych postawach Polaków.
Wielki tłum wypełnił tego dnia ulicę Świętojańską w Warszawie, będącą najkrótszą drogą z Zamku Królewskiego do kolegiaty św. Jana – kościoła parafialnego królewskiej siedziby. Centralną postacią obrazu jest marszałek Sejmu Wielkiego Stanisław Małachowski, w lewej ręce trzyma symbol swojej władzy laskę marszałkowską, a w prawej w triumfalnym geście unosi tekst Konstytucji 3 Maja. Po lewej stronie widać godnie kroczącego króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Na obrazie można rozpoznać kilkanaście postaci historycznych, wśród nich znajdują się m.in. Kazimierz Nestor Sapieha (niesiony na ramionach posłów).